تحلیل، تفسیر و توجیه دست نوشته پدر قبل از فوت

_{^{آیا دستنوشته پدر یک وصیت نامه عهدی است ؟}}

• وصیت عهدی نوعی عمل حقوقی است که در آن شخصی برای بعد از فوت خودش، یک یا چند نفر دیگر را به منظور انجام امور یا تصرفات دیگری مأمور می نماید.
• موضوع وصیت عهدی میتواند امری مربوط به موصی (وصیت کننده) مانند تجهیز و کفن و دفن او یا مرتبط با شخص دیگری مانند تربیت فرزندان و اداره اموال آنها بعد از فوت موصی باشد.
• موصی میتواند برای حسن اداره امور محوله به وصی، شخصی را به عنوان ناظر بر اعمال وصی، منصوب نماید. حدود اختیارات ناظر بنا به ماده 875 قانون مدنی توسط موصی تعیین خواهد شد.
• ناظر دو نوع می باشد؛ اطالعی یا استصوابی.

1- ناظر اطلاعی بر اعمال وصی نظارت و مراقبت می نماید تا وصی در حدود اختیارات و مطابق دستور موصی عمل نماید. ناظر اطلاعی خودش نمیتواند در نحوه اجرای وصایت دخالت کند یا مانع عمل وصی شود اما در صورتی که از وصی خیانتی سر بزند، میتواند موارد تخلف را به اطلاع محکمه برساند و از محکمه عزل وصی را مطالبه کند.

2- نوع دیگر از ناظر، ناظر استصوابی است که وصی در اجرای وصایت باید نظر او را جلب کند و در واقع ناظر استصوابی در تمام تصمیمگیری ها دخیل است. البته ناظر استصوابی صرفاً در تصمیمات شرکت خواهد داشت نه در اجرای تصمیمات و وصی در به اجرا گذاشتن تصمیمات آزاد خواهد بود؛ اما اگر وصی بدون مشورت و جلب نظر ناظر استصوابی اتخاذ تصمیم نماید و عملی حقوقی مانند عقد یا ایقاع انجام دهد، آن عمل فضولی بوده و نفوذ آن منوط به اذن ناظر خواهد بود.

• وصی ممکن است اختیار تعیین وصی برای بعد از خودش را داشته باشد اما این اختیار صرفاً زمانی وجود خواهد داشت که موصی به آن تصریح کرده باشد. وصی امین بوده و نسبت به اموالی که در ید او به امانت است، فقط در صورت تعدی و تفریط مسئول خواهد بود.

_{^{ارکان وصیت عهدی}} 

موصی: موصی انشا کننده وصیت است. ازجمله شرایطی که برای موصی شمرده شده است، میتوان به جایز التصرف بودن او اشاره کرد. مقصود از جایز التصرف بودن داشتن اهلیت اسیفا است بدین معنا که موصی نباید مجنون، صغیر و سفیه باشد و همچنین ذی سمت بودن و داشتن اختیار لازم در موصی به است. مقصود از ذی سمت بودن، این است که موصی فقط در حیطه ای که قانون مشخص کرده مختار به وصیت کردن است و نه خارج از آن. برای مثال هیچکس نمی تواند بر اموال و یا صغار دیگری، وصی تعیین کند.
موصی به: موصی به یا همان موضوع وصیت، امری است که موصی در قالب وصیت انجام آن را به وصی می سپارد که گاه مرتبط با اشخاص، گاه در مورد اموال و گاهی هم امری غیرمالی است. موضوع وصیت عهدی محدود نیست و موصی میتواند انجام هر کاری را که در حوزه اختیارات اوست، به دیگری مأموریت دهد.
وصی: وصی شخصی است که موصی او را برای کارهایی، بعد فوت خودش منصوب میکند.

_{^{وصیت عهدی از نظر موضوع ماموریت وصی}} 

وصیت بر مال

 در این نوع از وصیت، موضوع امری مربوط به اموال موصی یا فرزندان وی است که انجام آن به وصی سپرده میشود. موصی می تواند برای بعد از فوت خود کسی را به عنوان وصی به ادای دیون، وصول مطالبات، اخراج ثلث، تقسیم ترکه، وقف نمودن ثلث و مانند این ها مأمور نماید.
وصیت بر شخص

این وصیت به معنای قرار دادن یک نفر به عنوان نماینده توسط وصی به منظور نگهداری و تربیت مولی علیه  اوست. از آنجایی که پدر و جد پدری بر اطفال صغیر خود ولایت دارند و هرکدام از آنها میتوانند بعد از وفات دیگری برای فرزندان تحت ولایت خود شخصی به عنوان وصی منصوب کنند تا بعد از فوت خود به امور تربیت و نگهداری مولی علیهم مبادرت ورزد.
وصیت به انجام عمل

 منظور اعمال مشروع و قانونی است مانند ادای واجبات یا خواندن نمازهای قضا

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص تفسیر و توجیه دست نوشته پدر قبل از فوت}}

♦  در پاسخ به پرسش شما در خصوص دست نوشته پدرتان قبل از فوت باید گفت اعطای اختیار اموال به مادرتان وصیت عهدی بوده و نافذ است و ادارهی اموال متوفی با مارتان خواهد بود. اما مطالبه ی سهم الارث حق قانونی هریک از وراث بوده و وصی نمی تواند از این نظر مانعی ایجاد نماید. به همین خاطر باید گفت بله، هریک از ورثه که خواهان تقسیم ماترک باشد برای اعمال حق قانونی خود می تواند اقدام نماید.

_{^{مستندات قانونی - اعتبار دستنوشته پدر قبل از فوت}}

ماده ۸۲۵ قانون مدنی

وصیت بر دو قسم است: تملیکی و عهدی.

ماده ۸۲۶ قانون مدنی

وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.
وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مامور مینماید.
‌وصیت کننده موصی، ‌کسی که وصیت تملیکی به نفع او شده است موصی له،‌ مورد وصیت موصی‌به و کسی که به موجب وصیت عهدی ولی بر مورد ثلث یا بر صغیر قرار داده میشود وصی نامیده میشود.

ماده ۸۲۷ قانون مدنی

تملیک به موجب وصیت محقق نمیشود مگر با قبول موصی‌له پس از فوت موصی.

ماده ۸۲۸ قانون مدنی

هر گاه موصی‌له غیر محصور باشد مثل اینکه وصیت برای فقرا یا امور عام‌المنفعه شود قبول شرط نیست.

ماده ۸۲۹ قانون مدنی

قبول موصی‌له قبل از فوت موصی موثر نیست و موصی میتواند از وصیت خود رجوع کند حتی در صورتی که موصی‌له موصی به را‌ قبض کرده باشد.

ماده ۸۳۰ قانون مدنی

نسبت به موصی‌له رد یا قبول وصیت بعد از فوت موصی معتبر است بنابراین اگر موصی‌له قبل از فوت موصی وصیت را رد کرده باشد ‌بعد از فوت میتواند آن را قبول کند و اگر بعد از فوت آن را قبول و موصی به را قبض کرد دیگر نمیتواند آن را رد کند لیکن اگر قبل از فوت قبول کرده ‌باشد بعد از فوت قبول ثانوی لازم نیست.

ماده ۸۳۱ قانون مدنی

اگر موصی‌له صغیر یا مجنون باشد رد یا قبول وصیت با ولی خواهد بود.

ماده ۸۳۲ قانون مدنی

موصی‌له میتواند وصیت را نسبت به قسمتی از موصی به قبول کند در این صورت وصیت نسبت به قسمتی که قبول شده صحیح و‌نسبت به قسمت دیگر باطل میشود.

ماده ۸۳۳ قانون مدنی

ورثه موصی نمی‌تواند در موصی به تصرف کند مادام که موصی‌له رد یا قبول خود را به آنها اعلام نکرده است. اگر تاخیر این اعلام موجب تضرر ورثه باشد حاکم موصی‌له را مجبور میکند که تصمیم خود را معین نماید.

ماده ۸۳۴ قانون مدنی

در وصیت عهدی قبول شرط نیست لیکن وصی می‌تواند مادام که موصی زنده است وصایت را رد کند و اگر قبل از فوت موصی رد‌ نکرد بعد از آن حق رد ندارد گرچه جاهل بر وصایت بوده باشد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما