شرایط تغییر جنسیت
فتوای امام خمینی
1- تغییر جنس دادن مرد به زن و بالعکس تغییر جنس زن به مرد، همچنین اقدام شخص خنثی به منظور ملحق شدن به یکی از دو جنس ظاهرا حرام نیست (جلد دوم تحریرالوسیله مبحث منها تغییر الجنسیه مساله 1)
2- در صورتی که شخص حقیقتاً از جنسی باشد و تغییر جنسیت واقعی او به جنس دیگر نیز ممکن باشد. با این فرض اگر زن در خود احساسات و تمایلاتی از سنخ تمایلات مرد یا بعضی از آثار مردانگی را ببیند یا مرد در خود تمایلات جنس مخالف یا بعضی از آثار آن را می بنید، ظاهر آن است که تغییر جنس واجب نیست (جلد دوم تحریرالوسیله مبحث منها تغییر الجنسیه مساله 1)
3- اگر کسی علم داشته باشد به این که قبل از عمل در جنس مخالف داخل است و عمل جراحی، او را به جنس دیگر تبدیل نمی کند بلکه آن چه که پنهان است را کشف و آشکار می نماید، در این صورت اگر چه در وجوب ترتیب آثار جنس واقعی مستور و حرمت آثار جنس ظاهر شبهه ای نیست، اما تغییر صورت و آشکار ساختن جنس واقعی واجب نیست مگر اینکه عمل به تکالیف شرعی یا بعضی از آنها متوقف بر آن بوده و احتراز از محرمات الهی ممکن نباشد مگر به آن. پس در این صورت تغییر جنسیت و آشکار ساختن جنسیت حقیقی و باطنی واجب می باشد (جلد دوم تحریر الوسیله مبحث منها الجنسیه مساله 2).
مقام معظم رهبری نیز در پاسخ به استفتائات دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص تغییر جنسیت بیان نمودند که انجام عمل جراحی برای الحاق فرد خنثی به زن یا مرد فی نفسه اشکال ندارد ولی واجب است از مقدمات حرام پرهیز شود.
نظر آیت الله صانعی گلپایگانی، جوادی آملی و مکارم شیرازی نیز همانند بسیاری از مراجع عظام به جایز بودن عمل تغییر جنسیت است.
از آنجا که مطابق آمار سالانه 250 تا 270 ایرانی یا خارجی در ایران تغییر جنسیت می دهند، لازم است با مراحل قانونی این عمل آشنا شویم.
مراحل تغییر جنسیت
1- تشخیص و اطمینان از وجود تضاد بین جسم و روان به کمک حداقل دو روانپزشک با تشکیل پرونده مشاوره ابتدایی
2- مراجعه به دادگاه خانواده و طرح درخواست تغییر جنسیت
3- ارجاع دادگاه به پزشکی قانونی برای تأثیر اختلال جنسی توسط پزشکان و راونپزشکان معتمد پزشکی قانونی
4- صدور حکم دادگاه و مراجعه به مراکز درمانی مانند بیمارستان حضرت زهرا که از سوی وزارت بهداشت برای انجام عمل های تغییر جنسیت معرفی شده اند.
♦ البته در روش دیگر می توان با طرح مستقیم درخواست در دادگاه بر سرعت عمل این خواسته افزود. قابل ذکر است که برای انجام عمل تغییر جنسیت، وام بلاعوض از سوی سازمان بهزیستی به افراد پرداخت می شود. این هزینه به طور معمول برای جلسات مشاوره، لیزر پوست و بالاخره هزینه جراحی به افراد متقاضی پرداخت می شود.
نکته - دادگاه صالح برای طرح درخواست تغییر جنسیت دادگاه خانواده است (بند 18 ماده 4 قانون حمایت خانواده)
نکته - حکم دادگاه شامل دستور به اداره ثبت احوال برای اصلاح مدارک شناسایی فرد متقاضی نیز هست.