پاسخ – نحوه گرفتن پاسپورت برای پسر نابالغ بدون اجازه پدر
- حضانت در لغت به معنای نگاهداری است و در اصطلاح حقوقی حضانت نگاهداشتن طفل ، مواظبت و مراقبت او و تنظیم روابط او با خارج است همچنین رعایت حق ملاقات برای خویشاوندان نزدیک طفل شناخته شده است.
- اما در ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی به جنبه معنوی و اخلاقی حضانت پرداخته است و ضمانت اجرایی در خصوص عدم مواظبت و انحطاط اخلاقی او در نظر گرفته است و تصمیمات بعدی را به دادگاه ارجاع داده است. حضانت هم حق و هم تکلیف ابوین است و از ازن رو دارنده حق حضانت نمی تواند آن را اسقاط یا به دیگری منتقل کند قانون مدنی هم همین نظر را پذیرفته است و ماده ۱۱۶۸ و ۱۱۷۲ قانون مدنی هم موید همین نظر است.
- حضانت هم باید دارای شرایطی باشد که در قانون و فقه امامیه به آن اشاره شده است؛ یکی از مهم ترین شرایط حضانت، اسلام است. در حقوق امامیه کافر نمی تواند حضانت طفل مسلمان را به عهده داشته باشد.
- در تایید این نظر علاوه بر استدلال به نصوص (آیات و روایات) می گوبند واگذار کردن حضانت طفل مسلمان به کافر از لحاظ ایمان و حامیت اخلاقی برای او زیان اور و خطرناک است. در حقوق ایران به شرط اسلام در حضانت اشاره ای نشده است اما از ملاک ماده ۱۱۹۲ قانون مدنی که مربوط به وصی است و اصل ۱۶۷ قانون اساسی می توان گفت که کفر مانع حضانت است.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص نحوه گرفتن پاسپورت برای پسر 11 ساله
♦ در خصوص سوال مطرح شده باید گفت که ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده مقرر کرده: «صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق این امر را اجازه دهـد.
♦ دادگاه در صـورت موافقت با خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذینفع، برای تضمین باز گرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می‌کند.»
♦ اگر حضانت با مادر باشد بدیهی است که بر طبق ماده ۱۸ قانون گذرنامه برای اشخاص زیر ۱۸ سال تمام اجازه ولی قهری (پدر) برای خروج از کشور نیاز است و داشتن حضانت فرزند برای مادر به این منزله نیست که او می تواند فرزند را از کشور خارج کند.
♦ اگر حضانت با پدر باشد اگرچه که می تواند برای فرزند گذرنامه اخذ کند ولی مادر می تواند با درخواست به اداره گذرنامه از خروج فرزند از کشور ممانعت به عمل آورد.
♦ نظريه شماره ۱۹۶۷/۹۲/۷- ۱۳۹۲/۱۰/۹ اداره كل حقوقي قوه قضاييه:
با توجه به ماده ۴۲ قانون حمايت از خانواده در خصوص اشخاص بالاتر از سن بلوغ تا سن ۱۸سالگي آيا كماكان قانون گذرنامه در خصوص خروج از كشور حاكم است؟ در صورتي كه پدر قصد خروج از كشور فرزندش را داشته باشد آيا مادر يا ساير اشخاص در ماده ۴۲ ياد شده حق ممنوع‌الخروج كردن طفل از كشور را دارند يا خير؟
الف) در خصوص فرزنداني كه به سن بلوغ شرعي رسيده‌اند ولي هنوز به سن رشد (هجده سالگي) نرسيده‌اند، مقررات قانون گذرنامه حاكميت دارد.
ب) مادر يا شخص ديگري كه به حكم دادگاه عهده‌دار حضانت فرزند است، مي‌تواند نسبت به ممنوع‌الخروجي فرزند اقدام كند تا ولي قهري نتواند بدون رضايت ايشان، نسبت به خروج فرزند اقدام نمايد.
طبق ماده ۱۸ قانون گذرنامه : « اشخاصی که کمتر از 18 سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت می باشند با اجازه کتبی ولی ( پدر ) یا قیم آنان برای آنان گذرنامه صادر می گردد . »
طبق مواد فوق در صورتی که حق حضانت و نگهداری به مادر واگذار شود، اجازه پدر برای خارج کردن فرزند از کشور لازم است.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
مستندات قانونی - شرایط گرفتن گذرنامه برای پسر 11 ساله
ماده 1168 قانون مدنی
نگاهداری اطفال هم حق وهم تکلیف ابوین است .
ماده 1173 قانون مدنی
هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست , صحت جسمانی و یا ترتیب اخلاقی طفل در معرض خطر
باشد , محکمه می تواند به تقاضای اقربای طفل و یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضائی هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند , اتخاذ کند . موارد ذیل از مصادیق عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی هر یک از والدین است : 1- اعتیاد زیان آور به الکل , مواد مخدر و قمار . 2- اشتهار به فساد اخلاق و فحشا . 3 - ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی. 4- سو استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا ، تکدی گری و قاچاق . 5- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف . ( این ماده در تاریخ 11/8/1376 تصویب شده است)
ماده 1172 قانون مدنی
هیچیک ازابوین حق ندارنددرمدتی که حضانت طفل بعهده آنهااست ازنگاهداری اوامتناع کنددرصورت امتناع یکی ازابوین حاکم باید به تقاضای دیگری یاتقاضای قیم یایکی ازاقرباویابه تقاضای مدعی العموم نگاهداری طفل رابه هریک ازابوین که حضانت بعهده اوست الزام کندودر صورتی که الزام ممکن یاموثرنباشدحضانت را به خرج پدروهرگاه پدرفوت شده باشدبه خرج مادر تامین کند .
ماده 1192 قانون مدنی
ولی مسلم نمی تواندبرای امورمولی علیه خودوصی غیرمسلم معین کند.
ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده 1391
صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی‌حق این امر را اجازه دهـد. دادگاه درصـورت موافقت با خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذینفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تامین مناسبی اخذ می‌کند.
ماده ۱۸ قانون گذرنامه
برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر می‌شود:
1 - اشخاصی که کمتر از 18 سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت می‌باشند با اجازه کتبی ولی یا قیم آنان.
2 - مشمولین وظیفه عمومی با اجازه کتبی اداره وظیفه عمومی.
3 - زنان شوهردار ولو کمتر از 18 سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که‌مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی‌که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما