فروش خودروی دو تکه و غیر قابل انتقال با شماره بدنه و موتور جعلی

_{^{پاسخ – آیا فروش خودروی دو تکه و غیر قابل انتقال با شما بدنه و موتور جعلی جرم است ؟}}

• یکی از مواردی که در موضوع عقد بیع حائز اهمیت است قدرت بر تسلیم مبیع است چه بسا که افراد در زمان انعقاد معامله اعتقاد بر این دارند که می توانند مبیع را به خریدار تسلیم کنند اما در هنگام تسلیم مبیع و انتقال آن این امر غیر ممکن خواهد شد.
• البته ضرورتی ندارد که در زمان انعقاد بیع فروشنده قدرت بر تسلیم داشته باشد چه بسا که ممکن است برای تسلیم مبیع موعدی در نظر گرفته شود و توانایی تسلیم مبیع در آن زمان موثر است. 
• هر گاه طرفین هنگام معامله علم بر قدرت داشته باشند ، ولی پس از عقد معلوم شود که در حقیقت قدرت وجود نداشته و ایشان در اشتباه بوده اند ، معامله باطل است ؛ زیرا منحصراً علم بر قدرت موجود بوده ولی قدرت واقعی وجود نداشته ، پس عنوان مرکّب یعنی قدرت معلوم نیز تحقّق نداشته است .
• بر عکس ، اگر هنگام معامله ، طرفین معتقد به عدم قدرت بر تسلیم باشند و پس از عقد معلوم شود که قدرت بر تسلیم موجود بوده باز هم معامله باطل است ؛ چون درست است که واقعاً تسلیم مورد معامله مقدور است ولی چون طرفین بر خلاف آن عقیده داشته اند ، وضعیت مورد معامله بر خلاف گمان طرفین کشف شده و چنین معامله ای غرری محسوب می شود ؛ زیرا معامله غرری عقدی است که به علت مجهول بودن وضعیت معامله یا تصوّرات خلاف واقع طرفین هنگام تشکیل آن ، می تواند سبب بروز اختلاف و کشمکش بین متعاملین شود ، که همواره مورد اجتناب و پرهیز در معاملات بوده است ، مضافاً بر آنکه معامله ای که منتقل الیه با علم بر عدم قدرت بر تسلیم و دسترسی پیدا نکردن بر مورد معامله اقدام به تشکیل آن می کند ، یک معامله سفهی است که نشان دهنده سفاهت معامله کننده بلکه حتی عدم تمیز وی می باشد ، زیرا با وضعیت مذکور هیچ فرد عاقلی حاضر نیست چیزی در مقابل مالی بدهد که هرگزبه دستش نمی رسد .
• منظور از جعل دستکاری پلاک اتومبیل، هر نوع تغییر و یا کم و زیاد کردن اعداد و شماره‌های درج شده بر پلاک اتومبیل است.
• در خصوص تعریف جرم جعل و تزویر ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی بخش  تعزیرات بیان داشته است.
• با در نظر داشتن این تعریف، در شرایطی که بخواهیم وسعت تفسیر این ماده را موسع بدانیم، می‌بایست دستکاری یا جعل در پلاک خودرو را هم شامل مواردی اعم از ساختن پلاک یا خراشیدن و تراشیدن، الحاق، محو، اثبات یا سیاه کردن، تقدیم یا تاخیر در اعداد و ارقام، الصاق نوشته‌ای به آن و… دانست که همه این موارد در حالتی که با هدف تقلب صورت بگیرد، می‌بایست اعمال مذکور را مشمول مجازات‌های تعیین شده برای جرم جعل شناخت.
• همچنین قانونگذار در ماده ۷۲۰ قانون مجازات تعزیرات به تحریف در پلاک یا شماره شاسی اقدام به جزم انگاری کرده است. 

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص فروش خودرو دو تکه با شماره موتور جعلی}}

♦  در حالتی که مبیع غیر قابل انتقال است باید گفت که دقیق بیان نشد که به چه عنوان این مبیع غیر قابل انتقال است؛ مثلا ممکن است مال قبلا به دستور مقام قضایی توقیف شده باشد برای جلوگیری از فرار از دین یا اینکه سند معارض باشد و خودرو به نام شخص دیگری هم سند خورده باشد یا أصلا فروشنده مالک نباشد که در هر مورد ممکن است ضمانت اجراهای مدنی و کیفری متفاوت داشته باشد. 
♦  اما در مورد دستکاری و تحریف شماره شاسی که محرز است و موارد قانون مجازات در آن تصریح شده است و می توان با اثبات این امر اقدام به شکایت کیفری نمود. 

^{_{مستندات قانونی - فروش خودرو دو تکه}}

ماده 348 قانون مدنی

 بيع چيزي كه خريد و فروش آن قانوناً ممنوع است و يا چيزيكه ماليّت و يا منفعت عقلائي ندارد يا چيزيكه بايع قدرت بر تسليم آن‌ ندارد باطل است مگر اينكه مشتري خود قادر بر تسلّم باشد. 

ماده 370 قانون مدنی 

اگر طرفين معامله براي تسليم مبيع موعدي قرار داده باشند قدرت بر تسليم در آن موعد شرط است نه در زمان عقد. 
ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده)
جعل و تزویر عبارتند از: ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری ‌بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.

ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده)
هر کس در ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی تغییر دهد و یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به‌آن الصاق نماید یا برای آن پلاک تقلبی بکار برد یا چنین وسایلی را با علم به تغییر و یا تعویض پلاک تقلبی مورد استفاده قرار دهد و همچنین هر کس به‌نحوی از انحاء در شماره شاسی، موتور یا پلاک وسیله نقلیه موتوری و یا پلاکهای موتور و شاسی که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده بدون‌تحصیل مجوز از راهنمای و رانندگی تغییر دهد و آن را از صورت اصلی کارخانه خارج کند به حبس از شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما