شکایت مطالبه وجه چک – نداشتن هزینه دادرسی و حق الوکاله
- مطابق با ماده ۳۱۰ قانون تجارت «چک نوشتهای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار مینماید».
- همانطور که میدانید در رویه امروزی محال علیه همان بانک صادرکننده دسته چک میباشد.
- بر اساس ماده ۳۱۱ قانون مذکور «در چک باید محل و تاریخ صدور قید شده و به امضای صادرکننده برسد، پرداخت وجه نباید وعده داشته باشد»
- منظور از وصول چک یعنی دریافت دارنده چک ، وجه مرقوم در چک را از صادر کننده چک از طریق بانکی که در آن وجه چک واریز شده ،دریافت کند.
راه های مطالبه وجه چک و توقیف اموال
1- کیفری
2- حقوقی
3- اجرای ثبت
4- اجرایی احکام دادگستری (مختص چک صیادی)
در صورتی که چک به صورت بلامحل صادر شده باشد ، دارنده چک پس از مراجعه به بانک و عدم پرداخت وجه چک باید از بانک تقاضای گواهی عدم پرداخت نماید . این گواهی مهم ترین سندی است که با در دست داشتن آن، می توان برای مطالبه وجه چک اقدام نمود.
صدور اجرائیه احکام دادگستری بدون دادخواست
طبق قانون جدید چک در سال 97 اقدام به وصول چک از طریق حقوقی روندی بسیار بهتر ایجاد گردیده زیرا شما می توانید بدون دادن دادخواست تقاضای صدور اجراییه را بنماید و دیگر به صادر کننده چک تسهیلات داده نمی شود ، حساب بانکی وی توقیف شده و کارت بانکی نیز به وی داده نمی شود.
در هر صورت بدانید در صورت اقدام به وصول چک از طریق اجرای ثبت، اصلاً به شما جلب و بازداشت صادر کننده چک داده نمی شود و فقط باید نسبت به توقیف و وصول طلب خود از طریق مزایده و فروش اموال اقدام نمائید .
ظهر نویس و راه های وصول چک از آن
منظور از ظهر نویس چک کسی است که پشت چک را ، در جهت انتقال چک به دیگری امضاء می کند و صرفا” مسئولیت حقوقی دارد و نمی توان از وی شکایت کیفری نمود و یا از طریق اجرای ثبت، علیه او اقدام نمود .
بهترین راه وصول چک بستگی به شرایط و اوضاع و احوال اقتصادی و شخصیت صادر کننده چک و مسئولین آن دارد. اگرصادر کنندگان و مسئولین چک ، مال و اموال داشته باشند و آن اموال، جزء مستثنیات دین نباشد میتوان گفت بهترین راه اقدام از طریق اجرای ثبت است چرا که نیاز به طی کردن مراحل و تشریفات طو لانی دادرسی نمی باشد اما اقدام از طریق اجرای ثبت مزایا و معایبی هم به همراه دارد.
معایب وصول چک بدون مراجعه به دادگستری
جلب صادر کننده چک از طریق اجرای ثبت امکان پذیر نیست ، اما از طریق دادگاه کیفری (جلب صادر کننده چک) و یا حقوقی (جلب صادر کننده و مسئولین چک) امکان پذیر است.
اجرای ثبت نسبت به خسارت تاخیر تادیه چک (دیر کرد) رسیدگی نمی کند ، مگر بدهکاران به بانک اجرای ثبت نسبت به ظهر نویس و ضامن چک اجرائیه صادر نمی کند ، مگر کسی که به وکالت و نمایندگی از طرف صاحب حساب چک را صادر نموده است .
اقدام همزمان (کیفری ، حقوقی) علیه صادر کننده ی چک و سایر مسئولین چک
با شکایت کیفری علیه صادر کننده ی چک احتمال دارد ، به جهت ترس او از زندان ، زودتر با شما به مصالحه برسد وپول تان را پرداخت کند اما باید این نکته را مد نظر قرار دهید ، که اگر صادر کننده چک فردی باشد که به راحتی با شما مصالحه نرسد ،با صرف شکایت کیفری علیه وی راه به جایی نمی برید و می بایست به منظور وصول وجه چک و خسارات قانونی آن ، علیه او دادخواست حقوقی مبنی بر مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم را هم بدهید همچنین بعضی ازشعبات دادگاه کیفری ، اقدام شما را در جهت وصول چک ازطریق اجرای ثبت را ، دلالت بر انصراف شما از شکایت کیفری می دانند.
نکته بسیار مهم برای شکایت کیفری دارنده می بایست ظرف شش ماه از تاریخ چک به بانک مراجعه نماید ؛ در غیر این صورت موضوع قابل تعقیب کیفری نمی باشد و از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت شش ماه فرصت دارد که شکایت خود را به مرجع قضایی تقدیم نماید ؛ بدیهی است چنانچه ظرف این مدت مراجعه نشود موضوع مشمول مرور زمان شده و قابل تعقیب کیفری نخواهد بود . که البته با توجه به بند اخر ماده 13 قانون صدور چک ، چکی که دارای تاریخ نبوده قابلیت تعقیب کیفری ندارد!
بهترین و سریع ترین و به صرفه ترین راه در نهایت اخذ گواهی عدم پرداخت و تامین خواسته (به دلیل جلوگیری انتقال مال توسط صادرکننده برای فراراز دین) از دادگاه بوده و در نهایت اقدام از طریق اجراییه ثبت میباشد.
در خصوص مشکل شما در پرداخت حق الوکاله نیز دو راه به شما توصیه می شود :
1- می توانید با یک وکیل با تجربه در زمینه چک در ارتباط بوده و از وی مشاوره بگیرید و شکایت را خود پیگیری کنید.
2- به اداره معاضدت کانون وکلا مراجعه نموده و تقاضای وکیل معاضدتی نمایید.
مستندات قانونی - راه های وصول چک
ماده ۳۱۰ قانون تجارت
چک نوشتهای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار مینماید
ماده ۳۱۱ قانون تجارت
در چک باید محل و تاریخ صدور قید شده و به امضای صادرکننده برسد - پرداخت وجه نباید وعده داشته باشد.
ماده ۳۱۵ قانون تجارت
اگر چک در همان مکانی که صادر شده است باید تادیه گردد دارنده چک باید در ظرف پانزده روز از تاریخ صدور وجه آن را مطالبه کند واگر از یک نقطه به نقطه دیگر ایران صادر شده باشد باید در ظرف چهل و پنج روز از تاریخ صدور چک مطالبه شود.
اگر دارنده چک در ظرف مواعد مذکوره در این ماده پرداخت وجه آن را مطالبه نکند دیگر دعوی او بر علیه ظهرنویس مسموع نخواهد بود و اگر وجهچک به سببی که مربوط به محالعلیه است از بین برود دعوی دارنده چک بر علیه صادرکننده نیز در محکمه مسموع نیست.
ماده 4 قانون صدور چک
در صورتی که موجودی حساب صادرکننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغموجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد و دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده در پشت چک و تسلیم آن به بانک گواهینامه مشتمل برمشخصات چک و مبلغی که پرداخت شد از بانک دریافت مینماید. چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نگردیده بیمحل محسوب و گواهینامهبانک در این مورد برای دارنده چک جانشین اصل چک خواهد بود.
در مورد این ماده نیز بانک مکلف است اعلامیه مذکور در ماده قبل را برای صاحب حساب ارسال نماید.
ماده ۱۳ قانون صدور چک
در موارد زیر صادرکننده چک قابل تعقیب کیفری نیست:
الف – در صورتی که ثابت شود چک سفید امضا داده شده باشد.
ب – هرگاه در متن چک وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشد.
ج – چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله و یا تعهدی است.
د – هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
ه – در صورتی که ثابت شود چک بدون تاریخ صادر شده و یا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد.
ماده ۱۶ قانون صدور چک
رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی جزایی و حقوقی مربوط به چک در دادسرا و دادگاه تا خاتمه دادرسی، فوری و خارج از نوبت به عمل خواهد آمد.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما
جهت ارتباط با وکیل متخصص چک و اسناد تجاری کلیک کنید - 88019243